Dieta i jej wpływ na płodność

Dieta ma niezwykle istotne znaczenie w leczeniu niepłodności a także w profilaktyce schorzeń, których konsekwencją są m.in zaburzenia zdrowia prokreacyjnego. Najczęstszymy błędami i skutkami błędów żywieniowych są:

• NIEDOWAGA – dzięki wysokokalorycznej diecie jest możliwe osiągnięcie odpowiedniej zawartości tłuszczu w organizmie niezbędnego do rozpoczęcia prawidłowej cyklicznej pracy jajników. Niedowaga, głównie przez niedostateczną ilość tkanki tłuszczowej, może skutkować pierwotnym lub wtórnym brakiem miesiączek.
• NADWAGA – Dieta redukcyjna umożliwia obniżenie masy ciała i jako czynnik wspomagający leczenie zwiększa szanse na urodzenie zdrowego dziecka. Odpowiednio zbilansowana dieta zapewnia właściwe ilości składników odżywczych w przygotowaniu organizmu kobiety do ciąży. Redukcja masy ciała poprawia profil hormonalny zwiększając tym samym szanse na owulację i zapłodnienie. Wraz ze zmniejszeniem masy ciała możliwe jest obniżenie dawek leków, a także maleje ryzyko poronienia.
• ZESPÓŁ POLICYSTYCZNYCH JAJNIKÓW – Utrata już 5-10% początkowej masy ciała możliwa dzięki odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej może znacząco poprawić profil hormonalny i cykliczność menstruacji a to zwiększa szanse na zapłodnienie oraz zmniejsza ryzyko powikłań takich jak zespół metaboliczny, zaburzenia lipidowe, cukrzyca typu II i  choroby sercowo- naczyniowe.

Warto pamiętać w swojej diecie o takich składnikach jak:

• WITAMINA E – Jej niedobór wpływa na zmniejszenie wydzielania hormonu gonadotropowego, a to przyczynia się do zwyrodnienia plemników u mężczyzn, u kobiet może prowadzić do zaburzeń w przebiegu i rozwoju ciąży, poronień lub obumierania płodu. Ze względu na zagrożenia wynikające z niedoboru tej witaminy,  zyskała ona miano „witaminy płodności”. Zawierają ją: oleje roślinne, zwłaszcza słonecznikowy, margaryny wzbogacane, zarodki pszenicy, orzechy laskowe, żółtka jaj, warzywa liściaste (np. szpinak, sałata), natka pietruszki.
• CYNK – Jest szczególnie ważny w diecie przyszłego taty, gdyż to on znacząco wpływa na prawidłowe funkcjonowanie narządów płciowych. Ponadto udowodniono, że nawet krótkotrwały niedobór cynku zmniejsza poziom testosteronu a także objętość męskiego nasienia. Doskonałym źródłem cynku są nasiona roślin strączkowych, pestki dyni, jaja, mięso, mleko i produkty mleczne, a także zbożowe z pełnego przemiału (np. pieczywo razowe, orkiszowe, typu graham, kasze).
• ŻELAZO – Odpowiednia ilość dostarczana z posiłkami zapobiega niedokrwistości, osłabieniu czy zmniejszeniu odporności organizmu. Niedobór żelaza u ciężarnych kobiet może ograniczać wzrost płodu. Żelazo jest również konieczne do odpowiedniego funkcjonowania komórki jajowej i zarodka. Najlepiej przyswajalne żelazo znajduje się w produktach zwierzęcych, takich jak: wątroba, serce, czerwone mięso czy ryby.
• KWAS FOLIOWY – Jest szczególnie ważny podczas ciąży, gdyż wspomaga prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka i zapobiega jego wadom. Jednakże związek ten jest ważny dla obojga rodziców także na etapie starania się o dziecko, gdyż jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu krwiotwórczego: warunkuje powstawanie w szpiku czerwonych ciałek krwi, a zatem wpływa na dotlenienie tkanek. Od niego zależy też wzrost i podział wszystkich komórek organizmu. Niedobór może obniżać objętość nasienia i ruchliwość plemników u mężczyzn. Najcenniejsze źródła tej witaminy to: warzywa liściaste (szpinak, sałata), brokuły, owoce cytrusowe, drożdże, wątroba, produkty zbożowe z pełnego przemiału, nasiona roślin strączkowych.

Warto więc zadbać o prawidłową i zdrowo zbilansowaną dietę dla zdrowia nie tylko fizycznego .

/ The ESHRE CaproWorkshop group: Nutrition and reproduction in women. Hum Repr Update. 2006; 3: 193-207, Pandey S., Pandey S., Maheshwari A., i wsp.: The impatct of female obesity on the outcome of fertility treatment. J Hum Repr Sci.2010; 2: 62-67, Fedorscák P., Dale P. O., Storeng R., i wsp.: Impact of overweight and underweight on assisted reproduction treatment.Hum Repr. 2004; 11: 2523-2528. /